مزایای خوراک پلت در تغذیه طیور
تغذیه حیوانات پرورشی از آنجایی اهمیت ویژه‌ای دارد که دام و طیور پرورشی نقشی مهم در تغذیه ما دارند. اگر برای این منظور از مواد معدنی و ویتامین‌ها استفاده شود، این مزایا به طور غیر مستقیم بر روی خوراک ما نیز اثرگذار خواهند بود. خوراک پلت یکی از جدیدترین دستاوردهای صنعت در راستای تغذیه دام و طیور است. اما مزایای خوراک پلت چیست و این خوراک در چه فرآیندی تولید می‌شود ؟ خوراک پلت به گلوله‌های فشرده غلات، منابع پروتئینی، مواد معدنی و ویتامین‌ها گفته می‌شود. با ما در دانی نو همراه باشید.
فواید و مزایای خوراک پلت
خوراک پلت مزایای متعددی برای تولیدکنندگان و حیوانات در صنعت دام فراهم می‌کند. تغذیه حیوانات در این روش به صورت یکنواخت انجام شده و گلوله‌ها متناسب با ویژ‌گی‌های فیزیکی دام و طیور طراحی شده است. با هم نگاهی بیندازیم به مزایای خوراک پلت:
- تراکم مواد غذایی
- تغذیه یکسان
- کاهش هدررفت خوراک
- بهبود قابلیت هضم
- راحتی در حمل و نقل
- درمان بیماری دام
1. تراکم مواد مغذی
به دلیل مشخص بودن مواد اولیه در خوراک پلت ،امکان کنترل دقیق ترکیب جیره غذایی حیوان فراهم است. به همین دلیل تولید کنندگان قادر خواهند بود خوراکی متعادل و غنی از مواد مغذی برای برآورده شدن نیازهای غذایی دام فراهم کنند.
2. تغذیه یکسان
تغذیه دام با خوراک پلت از نظم مشخصی برخوردار است و این مسأله یکی دیگر از مزایای خوراک پلت است. پلت سازی توزیع یکنواخت مواد غذایی را در هر واحد از این خوراک تضمین می‌کند. در نتیجه این تغذیه یکسان رژیم غذایی متعادلی برای دام و طیور فراهم می‌آید.
3. کاهش هدر رفت خوراک
در مقایسه با سایر خوراک‌ها پلت خوراک دام کمتر مستعد فساد و هدر رفتن است. بافت فشرده و بادوام گلوله‌ها احتمال خرد شدن آنها را به حداقل رسانده و امکان جابجایی و ذخیره سازی آسان‌تر به ارمغان می‌آورد که از مهم‌ترین مزایای خوراک پلت در اقتصاد دامداری به شمار می‌رود.
4. بهبود قابلیت هضم
پلت های خوراک قابلیت هضم مواد غذایی را با شکستن دیواره‌های سلولی و جذب حداکثری در سیستم گوارشی حیوان افزایش می‌دهد. این مزیت از مزایای خوراک پلت راندمان خوراک حیوان را نیز بالا خواهد برد.
5. راحتی در حمل و نقل
جابجایی و حمل و نقل پلت‌ها هم برای تولیدکنندگان و هم تامین کنندگان خوراک بسیار آسان است. فرم فشرده این ماده غذایی نیاز به انبارهای وسیع را برطرف کرده و امکان نگهداری آنها در انبارهای کوچک‌تر را میسر می‌کند.
6. نقش پلت در درمان بیماری
مزایای خوراک پلت در درمان بیماری‌های دام نیز اثربخشی بسیاری دارد. گنجاندن داروها و مکمل‌ها در روند کار پلت ساز خوراک دام در درمان دام نیز بسیار موثر است. داروها در این روش به صورت مساوی در سراسر گلوله ها توزیع شده و می‌توان از دریافت دوز تجویزی دارو توسط حیوان اطمینان حاصل کرد.
مراحل تولید خوراک دام پلت شده
برای شناخت بهتر مزایای خوراک پلت آگاهی از فرآیند تولید آن ضروری به نظر می‌رسد. این مراحل از آغاز تا پایان شما را برای خرید دستگاه پلت خوراک دام مصمم خواهد کرد. با هم نگاهی خواهیم داشت بر این مراحل.
تولید خوراک دام پلت شده شامل مراحل مختلفی است، از انتخاب مواد اولیه تا بسته بندی نهایی گلوله ها. این فرآیند برای ایجاد یک شکل تغذیه متعادل و بادوام طراحی شده است که برای جابجایی، نگهداری و مصرف توسط حیوانات راحت است. مراحل تولید غذای پلت چیست؟
- انتخاب مواد اولیه
- آسیاب کردن
- فرم‌دهی
- پلت‌سازی
- کاهش دما
- غربالگری و درجه بندی
- بسته‌بندی و توزیع
الف) انتخاب مواد اولیه
تولیدکنندگان با انتخاب ترکیبی از مواد خام بر اساس نیازهای غذایی حیوانات مورد هدف پروسه تولید را آغاز می‌کنند. ترکیبات رایج شامل غلات (ذرت، جو، گندم)، منابع پروتئینی (کنجاله سویا، پودر ماهی)، ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مکمل‌ها هستند.
ب) آسیاب کردن
مواد خام انتخاب شده برای رسیدن به اندازه‌ای ثابت ابتدا آسیاب می‌شوند. آسیاب برای تدارک یک مخلوط یکدست و بهره بردن از مزایای خوراک پلت ضروری خواهد بود.
ج) فرم‌دهی
خوراک مخلوط با بخار یا آب خنک شده تا خاصیت فرم‌دهی در آن افزایش یابد. این کار مخلوط را نرم کرده و با افزایش انعطاف‌پذیری آن فرآیند ساختن پلت‌هایی در ابعاد مناسب را فراهم می‌آورد. به طور مثال در مورد پلت غذای جوجه این فرم‌دهی از اهمیتی بالا برخوردار است.
د) پلت‌سازی
خوراک منعطف شده در مراحل قبل، با استفاده از آسیاب پلت یا دستگاه خوراک پلت قالب زده می‌شود. این قالب‌ها که به صورت استوانه‌های کوچک هستند، مزایای خوراک پلت را باعث می‌شوند. فشار و حرارت تولید شده در طول این فرآیند به تشکیل پلت‌های بادوام کمک می‌کند.
ه) کاهش دما
پلت‌ها در دمای اتاق خنک می‌شوند تا دوام آنها افزایش یافته و از فسادشان جلوگیری شود. این سرمایش با استفاده از سیستم‌های خنک کننده تخصصی محقق می‌شود. در مورد پلت خوراک طیور این مورد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
ل) غربالگری و درجه بندی
در این مرحله از تولید پلت خوراک دام و طیور برای حذف ذرات اضافی و اطمینان از اندازه یکنواخت گلوله‌ها فرآیند غربالگری انجام می‌شود. این مرحله باعث ثبات کیفیت ماده غذایی خواهد بود.
ف) بسته‌بندی و توزیع
محصولات آماده شده در کیسه‌ها یا سایر ظروف مناسب نگهداری و توزیع بسته‌بندی شده و برای توزیع و ارسال آماده می‌گردند. بسته‌بندی مناسب به حفظ تازگی و بهره بردن از مزایای خوراک پلت کمک زیادی می‌کند و در قیمت خوراک پلت نیز تأثیرگذار خواهد بود.
فواید استفاده از پلت بایندر
پلت‌بایندر موادی هستند که برای افزایش کیفیت و دوام گلوله‌ها در فرآیند تولید خوراک اضافه می‌شوند. این بایندرها نقش مهمی در حفظ یکپارچگی گلوله‌ها، کاهش غبار و بهبود عملکرد کلی و نگهداری از آنها دارند. برخی از فواید استفاده از پلت‌بایندر که مزایای خوراک پلت را باعث می‌شود، عبارتند از:
- تداوم وانسجام بخشیدن به خوراک
- کاهش ریزگردها و گرد و غبار
- حفظ آب در بافت مواد وجلوگیری از تلاشی آنها
- تولید مقرون به‌صرفه
- سایش کمتر تجهیزات
تداوم وانسجام بیشتر خوراک
بایندرها انسجام ذرات خوراک را در طول فرآیند گلوله‌سازی افزایش می‌دهند و در نتیجه گلوله‌های بادوام‌تری تولید می‌کنند. دوام بالا باعث می‌شود که گلوله‌ها در برابر شکستن و خرد شدن در حین جابجایی، حمل و نقل و ذخیره سازی مقاوم باشند.
کاهش ریزگردها و گرد و غبار
استفاده از این مواد، تولید گرد و غبار در طول فرآیند پلت‌سازی را به حداقل می‌رساند. این مسأله برای سلامت تنفسی حیوانات و کارگران مفید بوده و به نظافت محل تولید و کنترل فاکتورها کمکی به‌سزا می‌کند.
حفظ آب در بافت مواد وجلوگیری از تلاشی آنها
افزودن بایندرها نقشی مهم در بسیاری از مزایای خوراک پلت دارد. به طور مثال این مواد ترک خوردگی در حین حمل و نقل و جابجایی را کاهش داده و به حفظ یکپارچگی ساختاری خوراک کمک می‌کند. همین انسجام در بافت، هدر رفت خوراک را به حداقل رسانده و از متلاشی شدن آنها در مواجهه با رطوبت جلوگیری می‌کند. این امر به ویژه برای خوراک حیوانات آبزی یا خوراک‌‌هایی که باید در محیط‌هایی با سطوح رطوبت بالاتر ذخیره شوند، از اهمیتی ویژه برخوردار است. دستگاه پلت خوراک طیور نیز باید بتواند این شرایط را به صورت ایده‌آل نگه دارد.
تولید مقرون به‌صرفه
با کاهش ریزدانه‌ها و بهبود دوام گلوله، استفاده از پلت‌بایندرها به تولید مقرون به‌صرفه خوراک دام کمک می‌کند. افزایش کیفیت گلوله‌ها منجر به هدر رفت کمتر خوراک شده و با بهینه کردن فرآیند گلوله سازی و یکسان کردن اندازه خوراک نقشی مهم در تغذیه مناسب و به‌صرفه دام فراهم می‌کند.
سایش کمتر تجهیزات
برخی از بایندرها به عنوان روان کننده عمل کرده و اصطکاک را در طی فرآیند گلوله‌سازی کاهش می‌دهند. همین مسأله باعث سایش کمتر تجهیزات و صرفه‌جویی در هزینه‌های مرتبط با نگهداری از وسایل و تجهیزات صنعتی خواهد بود.
عوامل تاثیرگذار بر کیفیت پلت خوراک دام و طیور
بعد از دانستن مزایای خوراک پلت بهتر است به شاخص‌هایی بپردازیم که با آنها می‌توان از کیفیت محصول اطمینان حاصل کرد. اگر برای بهترین انتخاب به چند شاخص نیاز داشته باشیم این شاخص‌ها کدامند؟ با سنجش کدام موارد می‌توانید خریدی مطمئن تجربه کنید؟ برخی از این عوامل کلیدی که بر کیفیت پلت تأثیرگذار هستند را با هم مرور خواهیم کرد. همچنین می‌توانید برای تهیه پلت ساز خوراک دام خانگی نیز این موارد را در نظر داشته باشید.
1. شاخص ماندگاری خوراک پلت
این شاخص به شما پیشنهاد می‌کند تا محصولی را برای خوراک دام برگزینید که بیشترین ماندگاری را دارد. ، خوراک پلت با شرایط ذخیره‌سازی ایده‌آل تا ۶ ماه کیفیت غذایی خود را از دست نخواهد داد. ۶ ماه زمان زیادی در حفظ کیفیت خوراک به شمار می‌رود، چراکه دیگر خوراک‌ها حدود ۹۰ روز پس از تاریخ تولید، کیفیت غذایی خود را از دست خواهند داد. ماندگاری به‌ویژه در مورد خوراک پلت مرغ از اهمیتی ویژه برخوردار است.
2. شاخص سختی پلت
سختی محصول یکی از حیاتی‌ترین مشخصاتی است که کیفیت فرآیند را نشان می‌دهد. این شاخص وزنی را ارائه می‌کند که پلت‌ها تا آن وزن را تحمل کرده و نخواهند شکست. این شاخص ماندگاری بهتر خوراک را نیز تضمین خواهد کرد. همچنین شاخص سختی، از خرد شدن و هدر رفتن محصول و ایجاد گرد و غبار جلوگیری می‌کند.
3. مواد خام
دانه غلات استفاده شده (ذرت و گندم) در پلت و مقدار آنها در جیره، کیفیت را متفاوت می‌کند. نشاسته، دمای مورد نیاز برای رسیدن به بافت ژله‌ای در دانه‌های مختلف متفاوت است. دستگاه پلت خوراک دام خانگی بهتر است که تمامی این موارد را شامل شود.
4. وضعیت تجهیزات
کیفیت پلت به وضعیت تجهیزات نیز بستگی دارد. درست است که این عوامل به صورت روزانه مورد بررسی قرار نمی‌گیرد اما در نگاهی کلی ساییدگی در بخش‌های مختلف نظیر چکش، دای و جهت‌گیری نادرست تیغه‌ها و دریچه‌های تزریق بخار کیفیت پلت را تحت تأثیر قرار داده و مزایای خوراک پلت
را کاهش می‌دهند. قیمت دستگاه پلت خوراک طیور نیز به همین عوامل بستگی دارد.
انواع کمک‌کننده‌های پلت ساز
قیمت پلت خوراک طیور به انواع مختلف استفاده شده در میان کمک‌کننده‌های پلت‌ساز بستگی دارد. مزایای خوراک پلت نیز در این انواع متفاوت هستند. این انواع عبارتند از:
- دستگاه پلت‌ساز خانگی
- دستگاه پلت‌ساز صنعتی
این تقسیم‌بندی را همچنین می‌توان بر اساس انواع محصول تولیدی به ترتیب زیر انجام داد.
- پلت کود گاوی
- پلت خوراک ابزیان
- پلت خوراک پرندگان و دیگر طیور
- خوراک پلت مرغی
- پلت ورمی کمپوست
- پلت خوراک دام
- پلت دان مرغ
سوالات متداول راجب پلت در خوراک طیور
1. تفاوت خوراک اکسترود و پلت چیست؟
خوراک پلت در اشکال یکسان و با فواید غذایی مشخص است اما خوراک اکسترود شکلی نامشخص دارد.
2. پلت از چی درست میشه؟
مواد غذایی متنوع که برای نیازهای دام در نظر گرفته شده‌اند.
3. طرز تهیه پلت خانگی چیست؟
برای استفاده از پلت خانگی می‌توانید اقدام به خرید دستگاه‌های پلت‌ساز خانگی کنید.
منبع: asrip.areeo.ac.ir
